Bosna-Hersek'in ilk devlet başkanı Aliya İzzetbegoviç'in hayatını anlatan kitap tanıtıldı.
Bosna Hersek'in ilk devlet başkanı ''Bilge Kral'' merhum Aliya İzzetbegoviç'in hayatını anlatan Boşnakça ve Türkçe resmi biyografi kitabı, Saraybosna'da tanıtıldı.Saraybosna'daki ''Aliya İzzetbegoviç Müzesi'' tarafından bastırılan, Anadolu Ajansı (AA) Boşnakça masası editörü ve Bosna-Hersek Federasyonu Haber Ajansı'nın eski genel müdürü Zehrudin İsakoviç tarafından kaleme alınan kitabın tanıtımı için Boşnak Enstitüsü'nde etkinlik düzenlendi.
Merhum Aliya İzzetbegoviç'in ailesi tarafından yazdırılan kitabın tanıtımında, merhum İzzetbegoviç'in dava arkadaşlarından ve birlikte cezaevinde yattığı Saraybosna'nın tarihi Gazi Hüsrevbey Medresi'nde İslam Tarihi ve Sosyoloji dersleri veren Prof. Mustafa Spahiç, merhum Aliya İzzetbegoviç'in cezaevi arkadaşlarından eski Savunma Bakanı Hasan Çengiç'in eşi ve merhum Aliya İzzetbegoviç'in bir zamanlar genel başkanlığını yaptığı Demokratik Eylem Partisi (SDA) kurucularından Saraybosna Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fahira Feyziç Çengiç ve AA Balkanlar Bölge Müdürü Ömer Çetres ile yazar Zehrudin İsakoviç birer konuşma yaptı.
Programa, Saraybosna Kantonu Kültür ve Spor Bakanı İvica Şariç, merhum Aliya İzzetbegoviç'in kızları Sabina Berberoviç ile Leyla Akşamiya, Bosna Ziraat Bankası Genel Müdürü Ali Rıza Akbaş, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Saraybosna Koordinatörü Dr. Zülküf Oruç, Uluslararası Burç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Padem, Uluslararası Saraybosna Üniversitesi (İUS) Rektörü Prof. Dr. Özer Çınar, ünlü Boşnak sanatçı Dino Merlin (Dervişhalidoviç), Aliya İzzetbegoviç Müzesi Müdürü Adnan Jişko ile merhum Aliya İzzetbegoviç'in eski dava arkadaşları, Bosna-Hersek'in savunmasında önemli roller üstlenen çok sayıda eski savaş komutanı ve diğer yetkililer katıldı.
Merhum Aliya İzzetbegoviç ile birlikte 23 Mart 1983 yılındaki meşhur ''Saraybosna Davası''nda tutuklanan ve Foça Cezaevi'nde uzun yıllar ''Bilge Kral'' ile birlikte hapis yatan Prof. Dr. Spahiç, ''Aliya'nın siyasi anlamda ölmesi beni çok üzen bir gerçektir. Kendisi sürekli olarak yaptığı hamleleri ve attığı adımları sorgulardı. Aliya'nın muhalefete ihtiyacı yoktu, çünkü zaten kendi kendini eleştirirdi. O büyük vizyoner, filozof, düşünür ve liderdi'' diye konuştu.
Zehrudin İsakoviç'in yazdığı kitabın 102 sayfalık bir eser ve bir çırpıda okunabilen eser olduğunu anlatan Prof. Dr. Spahiç, ''Genç yazarlardan İsakoviç'ten başka Aliya'ya daha benzer şekilde yazanı görmedim. Bu kitabın öz ve net olması okunurluğunu da artıracağına inanıyorum'' dedi.
"ERDOĞAN DA ONDAN İLHAM ALDI"
Prof. Dr. Spahiç, Aliya İzzetbegoviç'in fikirlerinin bazı dünya liderleri tarafından kabul edildiğini söyleyen Prof. Dr. Spahiç, ''Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere günümüzdeki Türkiye'nin liderleri Aliya'dan ilham aldı'' dedi.
"HERŞEY OBJEKTİF YAZILMALI"
Aliya İzzetbegoviç ile Foça'daki cezaevinden çıktıktan sonra SDA'nın kurucuları arasında yer alan Prof. Dr. Fahira Feyziç Çengiç de eski ABD'nin Başkanı Bill Clinton ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın biyografi kitaplarının şu anda Bosna-Hersek okuyucusunun ilgisini çektiğini belirterek, yerel kitapseverlerin dikkatini İzzetbegoviç'in hayatını anlatan kitabın çekeceğinden de emin olduğunu kaydetti.
Kitabın yazarının özellikle Bosna savaşı sırasında olayları objektif bir şekilde yansıttığını belirten Çengiç, ''Bütün sevgi ve saygıya rağmen her şeyin objektif yazılması çok önemlidir'' dedi.
BAŞBAKAN ERDOĞAN "HEPİMİZİN LİDERİ" DEMİŞTİ
AA Balkanlar Bölge Müdürü Ömer Çetres de Türk halkı tarafından çok sevilen merhum Aliya'ya ''Bilge Kral'' isminin verildiğini anımsatarak, Türkiye'den gelen heyetlerin Bosna Hersek'e düzenlediği ziyaret programlarında Aliya'nın mezar ziyaretinin hep yer aldığına işaret etti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve diğer yetkililerin, Aliya'nın mezarını ziyaret ettikten sonra, ''Aliya hepimizin lideri, emaneti hepimizin emanetidir'' yönünde açıklamalarda bulunduklarına da dikkati çeken Çetres, ''Rahmetli Aliya aslında fikirleriyle ve bıraktığı emanetiyle yaşıyor. Türkiye'de en az 2 nesil, merhum Aliya'nın yazdığı kitaplarla büyüdü. Onun fikirleriyle büyüyenler, şimdi Aliya'nın hayallerini gerçekleştirmeye çalışıyor'' dedi.
KİTABIN YAZARI İSAKOVİÇ
Kitabın yazarı Zehrudin İsakoviç ise Aliya İzzeybegoviç ile bir arada olmanın, kendisiyle tanışmanın şerefini yaşadığından dolayı duyduğu mutluluğu ifade ederek, ''Kendisinin yazdığı kitaplar 9 dile çevrilmiş. Biyografisi de en az o şekilde yapılmalı'' dedi.
Aliya İzzetbegoviç ile ilgili en çok dikkatini çeken ''aile ve dostluğa verdiği değer'' olduğunu ifade eden İsakoviç, ''Hayal gibiydi. Yaşadığı acı ve savaşlara rağmen o, entelektüel, net vizyonlara sahip büyük bir liderdi. Reformcu olan Aliya İzzetbegoviç, bir toplumun en kötü tecrübesi olan savaşı onurlu bir şekilde omuzlarında taşımayı başardı'' diye konuştu.
İsakoviç, ''Aliya, kitapta yazıldığından çok daha fazla komplike ve geniş bir şahsiyetti'' ifadesiyle sözlerini tamamladı.
Aliya İzzetbegoviç'in kızı olan ve aynı zamanda merhum ''Bilge Kral''ın savaş döneminde tercümanı olarak görev yapan Sabina Berberoviç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, babasıyla ilgili birçok kitap ve haberler yazıldığına işaret ederek, ''Bugün tanıtılan biyografide, yazarın sadece gerçek durumlara odaklanması, yorumlardan kaçınması ve doğruları sergilemesinden dolayı çok mutluyum. Umarım daha geniş kapsamlı bir kitap da yazar'' dedi.
Yaklaşık 100 sayfa, Boşnakça ve Türkçe olarak hazırlanan kitabın tanıtımı için Aliya İzzetbegoviç Müzesi tarafından Türkiye'de İstanbul, Bursa, İzmir ve Ankara'da ağustos ayında çeşitli etkinlikler düzenleneceği de bildirildi.
ALİYA İZZETBEGOVİÇ KİMDİR
8 Ağustos 1925 dünyaya gelen Aliya İzzetbegoviç, eski Yugoslavya zamanında kurduğu Genç Müslümanlar Hareketi'ne öncülük etmesi nedeniyle 1946 ile 1949 yılları arasında cezaevinde bulundu.
Kaleme aldığı ''İslam Deklarasyonu'' ve ''Doğu Batı Arasındaki İslam'' adlı eserlerinden dolayı da 1983 yılında meşhur ''Saraybosna Davası''nda yargılanan Aliya İzzetbegoviç, 12 arkadaşıyla birlikte 14 yıl hapis cezasına mahkum edildi.
Toplam 5 yıl cezaevinde yattıktan sonra cezasında indirime gidilerek tahliye edilen merhum Aliya İzzetbegoviç, 1990 yılında SDA'yı kurdu. Kısa süre sonra yapılan seçimleri kazanan İzzetbegoviç, Slovenya ve Hırvatistan'ın eski Yugoslavya'dan ayrılmasının ardından ''Büyük Sırbistan''ın bir parçası olmamak amacıyla ülkesinin bağımsızlığı için referanduma gitti.
Halkın büyük çoğunluğunun bağımsızlıktan yana oy kullanmasının ardından İzzetbegoviç, 1992-1995 yılları arasında ülkesine yapılan saldırı ve işgal sırasında halkına önderlik etti. Halkına bağımsız bir devlet bırakmayı başaran İzzetbegoviç, 19 Ekim 2003 yılında vefat etti. Merhum İzzetbegoviç'in kabri, başkent Saraybosna'daki Kovaçi Şehitlik Mezarlığı'nda bulunuyor.